Papilomavirusi su ogromna skupina virusa koja napada živa bića. Human papilloma virus (HPVs) predstavlja grupu od više od 200 virusa. Više od 40 sojeva inficira anogenitalno područje. Neki od tih genotipova ondje ne čini nikakvu štetu, neki uzrokuju pojavu spolnih bradavica, a neki dovode do intraepitelnih lezija.

Iako većina HPV infekcija ne uzrokuje velike probleme, perzistentna genitalna HPV infekcija može uzrokovati cervikalni karcinom. Gotovo svi slučajevi cervikalnog carcinoma (99%) su povezani upravo sa genitalnom infekcijom HPV-om i to je najčešća viralna infekcija koja pogađa reproduktivni trakt. HPV također može uzrokovati druge tipove anogenitalnih karcinoma, karcinome glave i vrata i genitalne kondilome i kod muškaraca i kod žena. 

Spolno prenosivi HPV tipovi spadaju u dvije kategorije:

• Niskorizični HPV sojevi, koji ne uzrokuju karcinom, ali mogu uzrokovati kondilome na ili oko genitalija i anusa.
• Visokorizični HPV sojevi koji mogu uzrokovati karcinom,a od kojih su tipovi 16 i 18 odgovorni za većinu HPV-om uzrokovanih carcinoma.

Na tržištu su nalaze tri HPV vakcine – bivalentna, kvadrivalentna i nonavalentna vakcina. Sve tri vakcine su pokazale visoku efikasnost u prevenciji infekcija sa tipovima 16 i 18, koji su zajedno odgovorni za otprilike 70% svih cervikalnih karcinoma u svijetu. Kvadrivalentna vakcina se pokazala također vrlo efikasnom u prevenciji anogenitalnih kondiloma (uzrokovani HPV tipovima 6 i 11) itd.

Human papillomavirus (HPV) je uzročnik najčešće spolno prenosive bolesti koja pogađa i muškarce i žene. Papilomavirusi su sveprisutni, pronađeni su kod velikog broja različitih životinja, kao i kod ljudi i specifični su za svog domaćina. Otkriveno je više od 200 tipova HPV-a na bazi podataka o DNA sekvenci.

Genotipovi HPV-a se razlikuju prema:

• vrsti tkiva koje napadaju: neki inficiraju kožu, neki sluznicu, neki oboje;
• dijelu tijela koji najčešće napadaju: npr. tabane, ruke, vrat, spolovilo (iako je moguće da isti genotip napadne više mjesta);
• svom potencijalu za poticanje zloćudnih promjena u ćeliji.

Mogu biti visoko- ili nisko-rizični (rijetko srednjeg ili neodređenog rizika).

Infekcija HPV-om se povezuje sa nizom kliničkih stanja koja variraju od bezazlenih lezija do kancera. Tabela ispod prikazuje veze između anogenitalnih oboljenja i tipova HPV-a koji ih uzrokuju. 

Oboljenje	HPV niskorizični	HPV visokorizični
Condyloma acuminata (spolne bradavice-kondilomi)	6, 11, 30, 40, 42, 43, 44	16, 45, 51, 52, 54, 55, 70
Bowenoidna papulosa	34, 42	16, 18, 39, 45
Bowenova bolest	34	16, 18, 31
Divovski kondilomi	6, 11
Nespecificne intraepitelijalne neoplazije	30, 34, 40, 53, 57, 61, 62, 64, 66, 67, 69	39, 59, 68
Nisko-stepene intraepitelijalne neoplazije	6, 11, 43
Intermedijerne intraepitelijalne neoplazije	42, 44	31, 33, 35, 45, 51, 52
Intraepitelijalne neoplazije visokog gradusa		16, 18, 56, 58
Karcinom vulve	6, 11	16, 18
Karcinom vagine		16
Karcinom grlića materice		16, 18, 31
Karcinom anusa	32	16, 31, 33
n situ karcinom penisa (erythroplasia Queyrat)	16
Karcinom penisa		16, 18
Intraepitelne neoplazije i displazije vrata maternice (+ rodnice, stidnice, anusa  penisa)	6, 11, 26, 42, 43, 44, 55, 66	16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68

¹Skupina najčešćih niskorizičnih HPV tipova uključuje i tipove neodređenog rizika

²Skupina visokorizičnih HPV tipova uključuje i srednjerizične tipove

HPV 16 je najrizičniji soj kad se govori o onkogenom potencijalu i smatra se odgovornim za gotovo polovinu svih cervikalnih carcinoma, a HPV 16 i 18 zajedno uzrokuju otprilike 70 % svih cervikalnih carcinoma. HPV 6 i 11 su najčešći sojevi koji uzrokuju genitalne kondilome i njihovi su uzročnici u čak 90% slučajeva.

Karcinom grlića materice je drugi karcinom po redu u svijetu kada se govori o karcinomu kao uzročniku smrti, odmah nakon karcinoma dojke. 

HPV se prenosi direktnim kontaktom kože i sluznica, a HPV koji inficira anogenitalno područje najčešće se širi spolnim odnosom – oralnim, analnim i genitalnim. Postoje dokazi da se HPV može prenijeti i indirektnim putem, iako je to rijetka pojava. Budući da se radi o veoma otpornom virusu koji može preživjeti duže vrijeme van domaćina, nije isključena mogućnost prenosa indirektnim putem npr: upotrebom nedezinficiranih medicinskih instrumenata, korištenjem nedezinficiranog ležaja u solariju, razmjenom seksualnih pomagala i pribora, korištenjem tuđeg korištenog peškira, korištenjem tuđeg kupaćeg kostima ili donjeg rublja u nehigijenski održavanim sportskim objektima, masažnim i kozmetičkim salonima.

Većina HPV infekcija se stekne unutar prvih nekoliko godina seksualne aktivnosti, odnosno tačnije unutar prve dvije godine, prema rezultatima studije provedene na 603 učesnika. Studije su također pokazale da se rizik infekcije proporcionalno povećava sa brojem partnera. Upotreba prezervativa može smanjiti rizik od infekcije HPV-om, međutim stepen u kojem se rizik smanjuje nije tačno određen, zbog čega je važno napomenuti da su žene koje stupaju u seksualni odnos sa muškarcem koji koristi prezervativ i dalje izložene riziku od infekcije, pošto prezervativi ne osiguravaju 100%-tnu zaštitu. 

Budući da infekcija uglavnom postoji bez očiglednih simptoma, većina zaraženih nisu svjesni da imaju HPV infekciju, te je mogu prenijeti drugima bez da to i znaju.

Kliničke manifestacije spolno prenosivih infekcija

Spolno prenosiva HPV infekcija može imati jedan od tri moguća ishoda, što uvelike zavisi od toga koji je HPV tip uzročnik.

Prvi su anogenitalne bradavice (condyloma acuminatum) na ili oko genitalija i anusa i javljaju se i kod muškaraca i kod žena. Anogenitalne bradavice su povezane uglavnom sa HPV 6 i 11 tipovima i ne uzrokuju karcinom. Uglavnom prolaze bez simptoma i spontano se povlače unutar 3-4 mjeseca, ostaju iste ili im se broj i veličina povećavaju. Terapijske opcije uključuju ablaciju, eksciziju ili topikalne agente kao što je 5% podofilin ili 5% imiquimod. Kada su anogenitalne bradavice crveno-smeđe obojene, trebalo bi raditi biopsiju, jer postoji mogućnost da je riječ o bovenoidnoj papulozi koja je uzrokovana HPV 16 ili 18 tipovima, histološki pokazuje kondilomatoznu građu sa prisutnom intraepitelnom neoplazijom. Ove lezije rijetko mogu evolvirati do karcinoma in-situ.

Drugi ishod je latentna ili inaktivna infekcija, pri čemu ljudi uglavnom ne znaju da su inficirani, obzirom da su vidljivi simptomi vrlo rijetko prisutni i inficirano područje ostaje citološki normalno. HPV DNA je prisutno kod otprilike 10% žena sa histološki normalnim cervikalnim epitelom, i tu je uglavnom riječ o HPV DNA nisko-rizičnih tipova 6, 11 i drugih. 

Treći ishod je aktivna infekcija povezana sa visoko-rizičnim HPV tipovima, pri čemu virus uzrokuje promjene u inficiranim ćelijama, koje se mogu razviti do penilnih neoplazija, neoplazije uretre, mjehura, rodnice, vulve ili cervikalne intraepitelne neoplazije. Visoko-rizični HPV tipovi podrazumijevaju tipove virusa koji uzrokuju lezije visokog stepena i cervikalne karcinome; i tipove kategorizirane kao srednje-rizični tipove, koji se ne nalaze tako često u karcinomima, ali su čest nalaz u SIL-u (HPV 9, 10, 15, 38, 42, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 76, 79, 80, 8290, 91, 105, 122), i to su promjene koje također mogu voditi do razvoja carcinoma cerviksa.

Dijagnoza

Metode za dijagnosticiranje prisustva promjena uzrokovanih HPV-om:

• Kolposkopija i test sirćetnom kiselinom
• Biopsija
• DNA testiranje (PCR, Southern Blood Hybridization)
• PAPA bris

Ako su u nalazu PAPA-testa pronađene određene abnormalnosti, preporučuje se kolposkopija, pa u tom smislu ona predstavlja izvanrednu dijagnostičku dopunu citologiji. Ukoliko se pronađu sumnjiva područja, radi se biopsija, odnosno uzimanje malog uzorka tkiva za patohistološku analizu u laboratoriji, kako bi se odredio stepen promjene.¹³ 

DNA tehnike

Dvije su najčešće tehnike koje se koriste:

1.     Hybrid capture HPV DNA Test 2 (hc2) odobren od FDA. Provodi se u kombinaciji sa PAPA testom. Velika mu je osjetljivost i rezultati se mogu porediti sa PCR testom. Ne može identifikovati određen tip virusa, ali može napraviti distinkciju između visoko-rizičnih i nisko-rizičnih grupa.

2.     PCR je vrlo selektivan test. Daje precizne informacije o HPV tipovima. 

Primarna metoda za detekciju promjena uzrokovanih HPV-om visokog rizika je još uvijek PAPA bris (engl. Papanicolaou stain). PAPA bris je je skrining test koji otkriva promjene u ćelijama transformacijske zone cerviksa. Pozitivan test zahtijeva dalje konfirmatorne testove kao što su kolposkopija, cervikalna biopsija i DNA testove, kao što je PCR.

Trenutno važeća klasifikacija citoloških nalaza grlića materice je Betezda sistem (Bethesda System), koja svrstava abnormalnosti skvamoznih ćelija u 4 kategorije:

1. ASC (atipične skvamozne ćelije) gdje postoje dvije podkategorije:
2. ASC-US (atypical squamous cells of undetermined significance) – atipične skvamozne ćelije neodređenog značaja,  koristi se za lezije koje pokazuju ćelijske abnormalnosti koje upućuju na SIL, ali se tačna dijagnoza ne može postaviti
3. ASC-H (atypical squamous cells, cannot exclude HSIL) – atipične skvamozne ćelije, ne može se isključiti HSIL
4. LSIL ( engl. law-grade SIL – skvamozna intraepitelna lezija) – rane promjene veličine, broja i oblika ćelija, i tu spada blagi CIN i druge lezije povezane sa HPV-om, a koje uglavnom potiču od prolazne HPV infekcije.
5.  HSIL (high-grade SIL) – prekancerozne ćelije koje se značajno razlikuju od normalnih. Tu spadaju umjerene i teške intraepitelne displazije i carcinoma in situ.
6. Karcinom skvamoznih ćelija

Studije koje su se bavile ispitivanjem toka HPV infekcije su pokazale da kod mladih žena HPV infekcije uglavnom budu prolaznog karaktera. Kako je pokazala studija provedena na studenticama, 70% žena sa HPV infekcijom postane negativno u toku prve godine, dok čak 91 % postane negativno unutar 2 godine od momenta infekcije sa srednjim nekakvim trajanjem infekcije od 8 mjeseci. Određeni HPV tipovi, kao što je HPV 16, se povezuju sa povećanom stepenom perzistentne infekcije, ali čak i kod ovog virusa 72% žena izbaci infekciju unutar 2 godine. Faktori koji utiču na to da HPV infekcija postane perzistentna uključuju dob (više od 30 godina), infekciju sa više HPV sojeva istovremeno, imunosupresiju, pušenje i upotrebu oralnih kontraceptiva.

Rizik HPV infekcija koje ostanu perzistentne su postojanje i progresija abnormalnosti cervikalnog epitela. HPV infekcije u ranoj fazi se mogu manifestovati blagim promjenama u cervikalnom epitelu, koje se mogu uočiti Papanicolaou testom. Citološke promjene u skvamoznom epitelu se nazivaju skvamoznim intraepitelnim lezijama (SILs) i, kako je u tabeli 2 navedeno, mogu se kategorizirati kao promjene niskog ili promjene visokog stupnja. Kada se histološki dijagnosticiraju, promjene uzrokovane HPV-om se nazivaju cervikalna intraepitelna neoplazija i stepenuju se od 1 do 3, zavisno od dubine do koje abnormalne ćelije idu.

CIN 1 podrazumijeva blagu displaziju i kondilome i odnosi se na lezije kod kojih abnormalnosti zahvataju samo do 1/3 (dubine) epitela. CIN 2 ili umjerena displazija uključuje lezije sa abnormalnom proliferacijom dvije do tri trećine epitela i CIN 3 podrazumijeva tešku displaziju i karcinom in situ (CIS) kada je kompletan epitel abnormalan. Slična klasifikacija je prisutna i kod intraepitelne neoplazije vulve (CIN 1-3) i vaginalne intraepitelne neoplazije (VAIN 1-3).

Cervikalna intraepitelna neoplazija uzrokovana HPV-om može nestati bez tretmana, ali postotak takvog dešavanja zavisi od težine lezije; napredovale lezije u većoj mjeri napreduju do cervikalnog carcinoma. 60% CIN 1 lezija će se spontano povući, 10% će napredovati do CIN 3, a samo 1% će napredovati do invazivnog carcinoma. Za CIN 3 ove prognoze su drugačije – otprilike 1/3 ovih lezija će se povući, dok je postotak progresije do karcinoma čak 12% ako se ostavi bez tretmana.

Većina HPV-om uzrokovanih infekcija su prolazne i povlače se spontano u 90% slučajeva unutar 12 do 36 mjeseci za koje vrijeme organizam eliminira virus. Ukoliko se nalazite u preostalih 10% pacijenata čiji se organizam nije uspio izboriti sa virusom, ili mu pak želite pomoći u borbi i ubrzati proces, vjerovatno ćete željeti pročitati i naš blog HPV i fitoaromaterapija uzvraća udarac. 

Primarni odgovor imunog sistema na HPV infekciju uključuje aktivaciju celularnog imuniteta u lokalnim limfnim čvorovima. Razvija se i odgovor humoralnog imunog sistema, ali lokalni nivoi HPV–specifičnog IgG i IgA imunoglobulina u tkivu nisu u vezi za izbacivanjem virusa iz organizma. Pokazalo se da su sistemski nivoi HPV-specifičnog IgA imunoglobulina bili povezani sa izbacivanjem virusa iz organizma. S druge strane, sistemski nivoi HPV-specifičnog IgG-a su češće zabilježeni kod pacijenata sa perzistentnom HPV infekcijom. Tendencija prema regresiji HPV infekcije obrnuto proporcionalno korelira sa uznapredovalošću cervikalne lezije. Samo se mali dio blagih i umjerenih cervikalnih oboljenja razvije u invazivni karcinom, dok je s druge strane rizik od napredovanja teških abnormalnosti cervikalnih ćelija prema invazivnom karcinomu barem 12%. Na to utiču i faktori kao što su genetska predispozicija, učestalost reinfekcije, intratipične genetičke varijacije unutar HPV tipa, koinfekcija sa više HPV tipova, nivoi hormona i imuni odgovor.

Faktori kao što su veličina, stadij i histološke karakteristike tumora, involviranost limfnih čvorova, riziko faktori za razvoj komplikacija nakon operacije ili zračenja i šta pacijent preferira određuju izbor i tok tretmana. Generalno, neinvazivne intraepitelne lezije identificirane samo mikroskopski se tretiraju ablativnim procedurama kao što je krioterapija ili laserska terapija. Ove procedure ne utiču na plodnost žene. Krioterapijom se vrši smrzavanje abnormalnog tkiva, kao i okolnog tkiva u opsegu od 5 mm. Ablacija tkiva sa CO₂ laserom je efikasna kao i krioterapija, s tim što tkivo brže zarasta, uz manje razaranja, ali je procedura skuplja. LEEP (loop electrosurgical excision procedures) procedura se smatra tretmanom izbora za neinvazivne skvamozne lezije. Koristi se električna žica kako bi se uklonila transformacijska zona i distalni dio endocervikalnog kanala. Povoljnija je od laserske terapije i omogućava prezervaciju uklonjenog tkiva za histološko ispitivanje marginalnog statusa.  Bez obzira na koji su način neinvazivne intraepitelne neoplazije uklonjene, uvijek postoji potencijalni rizik od zaostanka displastičnih ćelija. Stopa rekurentnosti je 31 % kod imunološki normalnih pacijenata. Studija koja je ispitivala razliku u stopi rekurentnosti između HIV pozitivnih pacijentica i HIV negativnih pacijentica je pokazala da je kod prvih stopa rekurentnosti 87 %, dok je kod drugih to 18%, što upućuje na važnost postojanja efektivnog imunog sistema kod pacijenata sa HPV infekcijom.

Mikroinvazivni karcinomi manji od 3 mm se uklanjaju klasičnim postupkom konusne biopsije (konizacije). Rani invazivni karcinomi se tretiraju radikalnom histerektomijom ili radiozračenjem. Cilj ove terapije je uništiti maligne ćelije u cerviksu, paracervikalnim tkivima i regionalnim limfnim čvorovima. Pojedini pacijenti također imaju koristi od istovremene hemoterapije. Lokalno napredovali karcinomi se tretiraju radioterapijom primarnog tumora i potencijalnih mjesta na koja se raširio.

Kao dodatak operativnim i citodestruktivnim procedurama, kao tretman za HPV-om uzrokovane cervikalne lezije procijenjeni su i neki antiviralni i imunomodulatorni agensi.

Cidofovir je fosfonatni derivat acikličkog nukleozida koji ispoljava aktivnost protiv DNA virusa i u kliničkoj praksi se koristi u tretmanu CMV infekcija. Izloženost karcinomskih ćelijskih linija koje sadrže HPV 16 ili HPV 18 tipove ili ljudskih cervikalnih keratinocita sa HPV 33 infekcijom cidofoviru imala je za rezultat inhibiciju ćelijske proliferacije. Pokazalo se in vitro da je antiproliferativna aktivnost bila selektivna za brzo-dijeleće HPV-om inficirane ćelije, dok se takav uticaj nije ispoljavao na normalnim ljudskim keratinocitima. Korišten je 1% cidofovir gel topikalno bez neželjenih pojava u trajanju od 1 mjeseca, da se tretira 15 žena sa teškim CIN-om. Kod 80 % pacijentica je postignut kompletan ili parcijalni odgovor, što se procijenilo histološkom dijagnostikom i detekcijom HPV DNA PCR tehnikom.

Podofilin (citotoksični agens koji zaustavlja mitozu u metafazi i koristi se još i za tretman kondiloma) u kombinaciji sa vidarabinom (inhibitor DNA polimeraze) je inhibirao ekspresiju HPV gena i ćelijski rast u ćelijskim linijama cervikalnog carcinoma. Ekspresija produkata HPV E6 i E7 gena u normalnim cervikalnim keratinocitima in vitro u prisustvu podofilina ili vidarabina učinila je ove ćelije osjetljivim na apoptozu.

Kombinovana topikalna terapija sa podofilin i vidarabin preparatima za topikalno premazivanje kod 28 pacijenata sa blagim do umjerenim CIN-om je za rezultat imala regresiju lezija i uspješnu eradikaciju HPV-16 i HPV-18 DNA kod 81% pacijenata.

Interferoni i intravaginalni 5-fluorouracil su pokazali varijabilan odgovor u kliničkim i in-vitro studijama. IFN-α je odobren za tretman genitalnih bradavica. Proučavani su efekti IFN-α, IFN-β I IFN-γ u nekoliko ćelijskih linija ljudskih carcinoma koji su sadržavali HPV-16 i HPV-18. Kod nekih ćelijskih linija je uočen odgovr, dok kod nekih to nije bio slučaj. Obzirom da odgovor na IFN zavisi od onkogenih HPV tipova, upotreba IFN-a u terapiji cervikalnih oboljenja će biti limitirana.

Pored različitih stupnjeva cervikalne lezije, ne treba zaboraviti ni kondilome koji predstavljaju nakupine proliferisanih (umnozenih) inficiranih celija koze ili sluzokoze polnih organa. Osim narusavanja arhitekture koze/sluzokoze kondilomi iniciraju i nenormalan rast krvnih sudova, kojim obezbeduju vlastitu ishranu. Razliciti tipovi HPV-a se razlikuju po brzini rasta kondiloma, agresivnosti, brzini “osvajanja” zdravih delova koze/sluzokoze, izgledu samih kondiloma, kao i eventualnom malignom potencijalu. Smatra se da brzina rasta i širenja kondiloma zavisi i od “stanja” imunog sistema inficirane osobe. HPV napada sve plocasto-slojevite epitele na tijelu uključujući sluzokožu usta, jezika, glasnih žica, jednjaka, očnih kapaka, anusa i sl. Iako kondilomi spadaju u polnu bolest, tip HPV-a koji je odgovoran za pojavu kondiloma se moze naseliti i na drugim regijama tijela pokrivenim pločasto-slojevitim epitelom. Iz ovih razloga definicija kondiloma kao polne bolesti je prilicno diskutabilna i neprecizna. 

Dijagnoza kondiloma se postavlja na osnovu pregleda, kolposkopije ili pregleda pod uvećanjem, eksfolijativne citologije (PAPA), biopsije i tipizacije virusa u tkivima i tjelesnim sekretima.

Liječenje kondiloma moze da bude dugotrajan i mukotrpan posao kako za pacijenta tako i za ljekara. U svakom slucaju potrebno je uporno liječiti oba partnera, uz obaveznu upotrebu kondoma za vrijeme liječenja, kao i nekoliko mjeseci poslije uspjesnog liječenja. Najuspešnija strategija liječenja je fizičko “uklanjanje” svih vidljivih kondiloma i fizička “obrada sumnjivih površina”, sa naknadnim “hemijskim/farmakološkim” tretmanom. Od fizičkih metoda danas se kondilomi uklanjaju krioterapijom (zamrzavanjem), termokoagulacijom, elektrokoagulacijom, radiokoagulacijom, laser-vaporizacijom ili jednostavnom hirurškom ekscizijom. Od svih navedenih metoda krioterapija je pokazala najslabije rezultate, dok je najefikasnija metoda hirurška ekscizija, ali je ona nažalost izvodljiva u malom broju slučajeva. Sve koagulacione metode pokazuju sličan stepen efikasnosti dok vaporizacione tehnike, kao sto je vaporizacija uz pomoc CO₂hirurškog lasera, daju najbolje rezultate. Jedna od najnovijih tehnika rada u liječenju kondiloma je korištenje tzv. “ultrazvucnog noza” za koagulaciju kondilomatoznih površina. Sve veci broj podataka iz literature, kao i sve veće iskustvo u korištenju ultrazvučnog noža u terapiji HPV infekcija, ukazuje na veliki potencijal ove metode. U terapiji kondiloma se mogu koristiti i citostatici (podofilin ili Efudix 5%) u obliku kreme ili masti ili imunomodulator 5% imiquimod.

Iako logična (zbog stimulacije ekspresije TAP i MHC molekula), lokalna terapija interferonom nije dala očekivane rezultate, ali se preporučuje kao adjuvantna terapija uz neku od vaporizacionih tehnika. Najveći uspjeh u liječenju kondiloma su pokazale kombinovane metode, npr. vaporizacija+citostatici ili vaporizacija+interferon.

HPV i naturopatija

Naturopatija je zdravstvena disciplina koja tretira simptome, oslanja se na prirodno iscjeljenje, vitalnu energiju i inteligenciju organizma, u nastojanju da ponovo uspostavi njegovo normalno i zdravo funkcionisanje. Naturopatija nudi alternativni pristup tretmanu abnormalnih PAPA rezultata i cervikalne epitelne neoplazije i smatra da je tretman uzroka ključ u tretmanu problema, pa se usmjerava na osnaživanje, odnosno podršku imunom sistemu.

U konvencionalnoj medicine se nakon dijagnosticiranog ASC-US-a sa negativnim HPV nalazom; ili normalnog nalaza sa pozitivnim HPV nalazom ili ASC-US-om sa pozitivnim HPV nalazom kod mladih žena, prepooručuje čekanje, posmatranje i ponavljanje PAPA testa.

Naturopatija smatra da odmah u ovoj fazi treba započeti tretman osnaživanjem imunog sistema kako bi se organizmu dala prilika da izbaci HPV i da koriguje abnormalnosti cervikalnog epitela niskog stupnja. Naturopatska medicina tretira CIN 1 i 2 također. Terapija se sastoji od sistemskog pristupa i lokalne terapije. U upotrebi su neki ljekoviti pripravci I dodaci prehrani kao:

Folna kiselina – nekoliko studija je pokazalo da se niski nivoi folata u serumu povezuju sa cervikalnom displazijom, a visoki nivoi folata sa prevencijom CIN1. Dokumentovano je poboljšanje stanja cervikalne displazije uzimanjem suplementacije folne kiseline. Korištene doze variraiju i najčešće se daje sa vitaminom B12 kako se ne bi maskirala B12 anemija.

Indol-3-karbinol (I3C) je prisutan kod svih pripadnika porodice Brassicaceae uključujući kupus, brokule, karfiol I kelj. Studje su pokazale da I3C ima potencijal da prevenira i čak liječi česte tumore, naručito one koji su povezani sa estrogenom. Provedena je dvostruko-slijepa, placebo kontrolisana studija koja je pratila 30 pacijenata sa CIN 2 I 3 nasumično svrstanih u placebo grupu ili u grupe koje su primale 200 mg ili 400 mg dnevno oralnog I3C u trajanju od 12 sedmica.  3 pacijenta nisu završili studiju. Nijedan od 10 pacijenata iz placebo skupine nisu postigli regresiju CIN-a. 4 od 8 pacijenata u grupi koji su bili u 200 mg grupi su pokazali kompletnu regresiju CIN-a, i 4 od 9 pacijenata u 400 mg grupi su postigli kompletnu regresiju. 

Antioksidanti su već poznati po svom prekanceroznom djelovanju. Studije su pokazale da su nivoi Q10 koenzima i vitamin E kod pacijenata sa CIN-om, cervikalnim karcinomom značajno niži u poređenju sa normalnim kontrolama, što je indikatori da nivoi ova dva antioksidansa mogu igrati ulogu u patogenezi cervikalne displazije. 

Vitamin C – pokazalo se također da žene sa cervikalnom displazijom imaju niske razine vitamina C u krvi. Nedavno provedena studija je pokazala da žene koje dnevno unose visoke količne vitamin C putem prehrane imaju smanjen rizik za razvoj cervikalne displazije. 

Ekstrakt zelenog čaja – epigalokatehin-3-galat (AGCG) je standardizirani ekstrakt iz zelenog čaja. Studije u kojima se koristio topikalni preparat ovog ekstrakta, kao i oblik za oralnu primjenu (kapsule) su pokazale čak 69%-tnu stopu odgovora na ovaj tretman u poređenju sa samo 10%-tnom stopom odgovora kod netretiranih pacijenata. Kad se govori o stopi odgovora, misli se na poboljšanje cervikalne displazije.

Corilus versicolor – radi se o gljivi često korištenoj u azijskoj kulturi zbog svog djelovanja na imunitet. Ima imunomodulatorske osobine i predmet je ispitivanja zbog svog povoljnog djelovanja na imunitet pacijenata koji su na antikarcenogenoj hemoterapiji. Studija koja je provedena kako bi se ispitalo djelovanje ovog suplementa na LSIL (CIN1 i HPV) je pokazala da:

1. Corilus versicolor suplementacija je dovela do 72%-the stope regresije kod LSIL lezija u poređenju sa 47,5%-the stope regresije kod pacijentica bez suplementacije
2. Corilus versicolor suplementacija je dovela do 90%-tne stope regresije kod HPV-a visokog rizika 

Pored sistemskog pristupa, tu je i lokalni tretman.

“Escharotic” ili kaustični tretman epitelnih carcinoma. Ovo je tretman koji se primjenjuje na kolposkopski potvrđenom CIN 1 i 2 bez oštećenja endocervikalnog kanala i prisustva glandularnih ćelija. Escharotic tretman cervikalne displazije uključuje lokalnu aplikaciju prirodnog enzima bromelaina na površinu cerviksa. 15 minuta se primjenjiuje toplota kako bi se aktivirao enzim. Proteolitičko djelovanje bromelaina otapa površinske HPV-om zaražene slojeve ćelija u cerviksu. 

Koristi se i smjesa cink hlorida i biljke Sanguinara koja se nanosi na cerviks kako bi se uzrokovalo uklanjanje abnormalnog tkiva. Cink hlorid je kaustičan i razara integritet ćelijskih membrane čime omogućava ekstraktu biljke Sanguinaria da penetrira u ćelije. Dokazano je da ova biljka ima antineoplastična svojstva. Tretman se ponavlja dva puta sedmicno sa barem dva dana izmešu dva tretmana u trajanju od 4-5 sedmica.

Aromaterapija na scenu stupa kod lokalnog tretmana HPV infekcija i više o tome pročitajte na našem blogu HPV i fitoaromaterapija.

Irma Aganović, mr.pharm

Aromaterapeutkinja

Izvori:

1. http://femigel.info/hr/hpv/
2. http://www.who.int/immunization/diseases/hpv/en/
3. https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/infectious-agents/hpv-fact-sheet
4. https://hr.wikipedia.org/wiki/Humani_papiloma_virus
5. Human Papillomavirus and Cervical Cancer, Clin Microbiol Rev. 2003 Jan; 16(1): 1–17. doi: 10.1128/CMR.16.1.1-17.2003 (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC145302/ ) 
6. http://www.medicacentar.info/Kondilomi_tabele.htm
7. Human Papillomavirus (HPV), HPV-Related Disease, and the HPV Vaccine, Rev Obstet Gynecol. 2008 Winter; 1(1): 2–10. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2492590/ ) 
8. Rahul Dixit, Chintan Bhavsar, and Y. S. Marfatia, Laboratory diagnosis of human papillomavirus virus infection in female genital tract, Indian J Sex Transm Dis. 2011 Jan-Jun; 32(1): 50–52. doi:  10.4103/0253-7184.81257(https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3139291/ )
9. https://www.plivazdravlje.hr/aktualno/clanak/29876/Kolposkopija-zbog-cega-i-kako-se-izvodi.html